Evaluatie: op naar Brede Schuldenaanpak 2.0
In de evaluatie komt de Brede Schuldenaanpak er positief vanaf. Hoe verder? Volgens minister Koolmees door voort te gaan op de ingeslagen weg. ‘Mijn inzet is daarom door te gaan met de brede schuldenaanpak en ook het Samenwerkingsverband in stand te houden.’
Hoe zat het ook weer?
In 2018 lanceerde Tamara van Ark, toenmalig staatssecretaris van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), de Brede Schuldenaanpak (BSA). Inzet: het aantal mensen met schulden verkleinen. Er kwam een Actieplan met drie ‘actielijnen’: 1. problematische schulden voorkomen; 2. ontzorgen en ondersteunen, en 3. zorgvuldige en maatschappelijk verantwoorde incasso. Ze werden uitgewerkt in meer dan veertig maatregelen en initiatieven.
Eveneens in 2018 startte het Samenwerkingsverband Brede Schuldenaanpak (SBS). Hierin kwamen meer dan dertig partijen samen - ministeries, gemeenten, private en maatschappelijke organisaties - om de acties en maatregelen concreet te maken.
Met het eind van de kabinetsperiode in zicht, liet SZW Bureau Bartels een evaluatie uitvoeren van de Brede Schuldenaanpak. Bartels sprak daarvoor met leden van het SBS en uitvoerders van het gemeentelijk schuldenbeleid in dertig gemeenten.
Overwegend positief
In maart dit jaar stuurde SZW-minister Koolmees de evaluatie naar de Tweede Kamer. In zijn begeleidende brief onderschreef hij de conclusies uit het rapport en wierp hij een blik in de toekomst. ‘Het beeld dat uit de evaluatie naar voren komt, is’, zo schrijft Koolmees, ‘overwegend positief, met een aantal kritische noten.’
Samengevat: de deelnemers aan de evaluatie ervaren de Brede Schuldenaanpak met zijn vele activiteiten en maatregelen als omvangrijk, dekkend en compleet. Ze zijn positief over die brede reikwijdte, want die is nodig om de complexiteit van het schuldenvraagstuk te ondervangen.
Ook vindt men het positief dat het Actieplan structuur bood in het grote aantal maatregelen en initiatieven. Tegelijkertijd bleek het voor de deelnemers uit het SBS lastig om zicht te houden op alle acties uit het Actieplan en de samenhang daartussen. Er was vaak geen compleet beeld van welke initiatieven ontwikkeld werden, in welk stadium zij zich bevonden, wat er wanneer van hen werd verwacht en welke effecten werden beoogd. Dat kan, volgens de ondervraagden, duidelijker.
De respondenten adviseren het kabinet dan ook om te focussen op de maatregelen met bewezen effect. Dat bevordert de duurzaamheid en doelgerichtheid van de schuldenaanpak. Daarvoor moeten die maatregelen wel goed worden gemonitord en geëvalueerd.
‘Mijn inzet is daarom door te gaan met de brede schuldenaanpak en ook het samenwerkingsverband in stand te houden'
Hoe verder
De basis is gelegd en dat is goed, stelt Koolmees. Tegelijkertijd, zegt hij, is een kabinetsperiode te kort om duurzame resultaten te bereiken met maatregelen die langer nodig hebben om effect te sorteren voor mensen.
Koolmees: ‘Het uitvoeren van de ingezette maatregelen zal daarom onverminderd doorgaan. Het verder doorvoeren van verbeteringen gericht op integrale dienstverlening, met meer aandacht voor het perspectief en de situatie van de burger, staat niet ter discussie. Meer specifiek moet er de komende periode meer aandacht zijn voor zaken als maatwerk bij invordering en het nader inventariseren van hardheden in wet- en regelgeving.
‘Mijn inzet is daarom door te gaan met de brede schuldenaanpak en ook het samenwerkingsverband in stand te houden. [] de brede schuldenaanpak [voorziet] in een behoefte []. Ik wil de uitkomsten van de evaluatie ter harte nemen en het vervolg uitwerken in overleg met de leden van het SBS en in lijn met het nieuwe Regeerakkoord.’
Tenslotte: ‘Uit de evaluatie komt de oproep om de komende periode de aandacht meer te richten op maatregelen die bewezen effectief zijn. Graag ga ik het gesprek aan met de leden van het Samenwerkingsverband over hoe we daarin samen kunnen optrekken.’
Wordt vervolgd…
De Kamerbrief en de evaluatie vind je hier.