SchuldenlabNL: Breed schuldenpact nog noodzakelijker door coronacrisis

Het had op 18 maart feestelijk ondertekend moeten worden door tientallen gemeenten, in aanwezigheid van koningin Máxima. Maar ook voor de bekrachtiging van het pact ‘Op weg naar een schuldenvrij Nederland’ werd de coronacrisis een obstakel. En juist die crisis maakt het pact, waarin de deelnemende gemeenten zich committeren aan vier bewezen interventies bij problematische schulden, urgenter dan ooit. Initiatiefnemer SchuldenlabNL wil ondanks het uitstel daarom op volle kracht voorwaarts met de inhoud.

De vier interventies van SchuldenlabNL

  • Nederlandse Schulphulp Route: preventie voor mensen met betalingsachterstanden. Doel: schulden voorkomen door vroegsignalering. Resultaat: Al bijna 6.000 mensen vonden passende hulp in de eigen omgeving.
  • Collectief Schuldregelen: interventie bij mensen met veel schuldeisers. Doel: Effectievere schuldhulpverlening. Resultaat: kortere doorlooptijd schuldendossiers.
  • Jongeren Perspectief Fonds: interventie bij jongeren van 18 t/m 27 jaar. Doel: schulden wegwerken. Resultaat: alle 53 jongeren uit de pilot zijn schuldenvrij, project wordt opgeschaald.
  • Doorbraakmethode Sociaal Hospitaal: preventie bij multiprobleemgezinnen. Doel: schulden wegwerken én voorkomen (cure & care). Resultaat: hulp-op-maat en 20% lagere maatschappelijke kosten.

‘We willen wethouders in het hele land oproepen om juist in deze zware tijden alvast te handelen in de geest van het pact en de uitgangspunten ervan uit te blijven dragen’, zegt Manuel van der Hoek, kwartiermaker bij SchuldenlabNL. ‘We kijken intussen ook of we het aantal ondertekenaars nog verder kunnen uitbreiden en of we het pact mogelijk op afstand kunnen bekrachtigen. Het is er de afgelopen weken alleen maar urgenter op geworden. In deze crisis hebben wij namelijk geen rol, maar bij het oplossen van de gevolgen des te meer.’

Juist nu is afstemming belangrijk

‘Dat er een recessie komt lijkt namelijk onontkoombaar, en die recessie zal voor veel mensen de spreekwoordelijke druppel zijn. Er komt voor de schuldhulpverlening een hausse aan, en iedereen moet nu al gaan kijken of de uitvoeringspraktijk die aankan’, aldus Van der Hoek. ‘Verschillende gemeenten moeten niet verschillende dingen gaan doen. Juist nu is afstemming belangrijk. We moeten vooral gaan kijken welke preventieve maatregelen we kunnen nemen om te voorkomen dat onnodig veel mensen door de corona-crisis in de problemen raken.’

‘De directe gevolgen en de neveneffecten zullen stevig zijn, voor zowel publieke als private partijen. Dat vergt afstemming en samenwerking. Dat zit in het pact en was ook reden voor het ontstaan van SchuldenlabNL: versnippering tegengaan en gezamenlijk lucht geven. Dat geldt in deze tijd van crisis des te meer. Juist nu blijken er opeens allerlei oplossingen te bestaan die we voorheen niet zagen. Dat biedt kansen, maar we moeten ook ons verstand blijven gebruiken en de juiste keuzes maken.’

Niet blind zomaar ergens instappen

‘Dat betekent in goede samenwerking naar houdbare oplossingen zoeken en niet blind zomaar ergens instappen. Als we nu met goedbedoelde, maar niet effectieve middelen de problemen proberen op te vangen die in deze crisis ontstaan, dan worden de gevolgen misschien alleen nog maar groter. Dus ik zeg: laten we ons blijven richten op die vier bewezen methoden, en op zoek gaan naar andere lokaal beproefde en effectief bewezen aanpakken. Dat is nu nog crucialer dan voor corona. We moeten daar gestaag mee doorgaan.’

Die vier methoden richten zich op verschillende aspecten van de schuldhulpverlening. Zo is er de Nederlandse Schuldhulproute, een ordeningsproces dat er voor zorgt dat mensen snel de juiste hulp krijgen aangereikt, in hun eigen omgeving. Het Jongeren Perspectief Fonds biedt jongeren van 18 tot en met 27 met problematische schulden begeleiding en schuldensanering. De Doorbraakmethode richt zich op probleemhuishoudens die overal ‘uitbehandeld’ zijn, en pakt het kernprobleem bij die gezinnen aan.

Bekijk een grotere versie van de afbeelding via deze link.

Sneller, duidelijker en effectiever

Als er door de coronacrisis inderdaad een hausse aan problemen ontstaat, wordt volgens Van der Hoek vooral de vierde interventie, de collectieve schuldregeling, belangrijker dan ooit. ‘Dat houdt in dat we overal dezelfde criteria, regels en oplossingen hanteren. Dat heeft voordelen voor iedereen; gemeentelijke schuldhulpverleners, cliënten en schuldeisers. Er kan sneller, duidelijker en effectiever worden gewerkt. Dat zal hard nodig zijn. Daarom ben ik blij dat meer en meer gemeenten ondanks het uitstel bij deze methode aanhaken.’

Gemeenten en andere partijen die willen deelnemen aan het pact of meer informatie zoeken vinden die hier.